wtorek, 27 marca 2012

Uwaga - jej rodzaje, funkcje i cechy.



Uwaga jest cechą procesów poznawczych, skierowaniem świadomości na określony przedmiot, zjawisko lub własne przeżycie.

Funkcje uwagi: selekjonowanie(możliwosc dokonania wyboru czynności lub zjawiska na którym chcemy się skupić) i ukierunkowanie aktywności człowieka (czynności na określony cel lub zadanie).

Podstawą uwagi jest prawo indukcji procesów nerwowych. Zgodnie z nimi niektóre procesy uświadamiamy sobie niewyraźnie, inne zaś nie są w ogóle przez nas uświadamiane, tzn. gdy w jednym ośrodku nerwowym następuje silne pobudzeni, wtedy w innych jest zahamowanie, np. gdy uważnie słuchamy wykładu nie odczuwamy, że w klasie jest duszno.

Rodzaje uwagi:
  1. W zaleznosci od poziomu organizacji zachowania się czlowieka: reaktywna- pelni role regulacyjna w zachowaniu się reaktywnym(odruchy i nawyki), kognitywna – wiąże się z zachowaniem celowym, skierowanym na wykonanie zadania)
  2. Tradycyjne podziałUwaga mimowolna, zostaje wywołana bez większego wysiłku z naszej strony. Czynnikiem wywołującym uwagę mimowolną jest przede wszystkim siła bodźca. Źródłem uwagi mimowolnej może być też ruch, kontrast, wielkość, kształt, kolor oraz nagłe zmiany Uwaga dowolna przejawia się w świadomym koncentrowaniu się na jakimś zadaniu, przedmiocie, nawet, jeśli nas to nie interesuje. Uwaga wtórna – zawiera cechy dowolnosci i mimowolności. Po swiadomym skoncentrowaniu uwagi na zadanie zostajemy przez nie pochłonięci, ze nie wymaga już zadnego wysiłku, a uboczne bodźce nie odrywają nas od pracy


Cechy  uwagi:

  • Pojemność (Zakres uwagi)- stanowi go ilość przedmiotów, na których potrafimy jednocześnie skupić swoją świadomość (4-6 przedmiotów). Poszerzony zakres uwagi obserwuje się u lotników, korektorów, nauczycieli
  • Natężenie uwagi - oznacza siłę koncentracji świadomości na jakimś przedmiocie przez dłuższy czas. Natężenie uwagi winno cechować przede wszystkim lekarzy-chirurgów.  Trwałość uwagi - to zdolność utrzymania świadomości przez dłuższy czas na jakimś przedmiocie
  • Podzielność - oznacza umiejętność jednoczesnego skupienia się na kilku przedmiotach. Ma ona szczególne znaczenie w pracy kierowców, nauczycieli
  • Przerzutność uwagi polega na zdolności szybkiego przechodzenia od jednej czynności do innej.

Przeciwstawieniem sprawnej uwagi jest roztargnienie. Człowieka roztargnionego cechuje rozproszona i łatwo odwracalna uwaga.Specyficznym rodzajem roztargnienia jest roztargnienie artystów, wynalazców, ponieważ nie potrafią oderwać uwagi od wykonywanej pracy.

Na koncentracje uwagi działa: bodziec np. przyzwyczajenie, ilość czynników rozpraszających-ich intensywnosc, wyuczone nawyki, od temperamentu człowieka, motywacja, nastawienie.Na podstawie czasu na którym może skupic się na jednej rzeczy można ocenic mozliwosci do koncentracji.

Koncentracji sprzyja: mało bodźców, umiarkowana rożnorodność bodźców, przyjemnosc zajęc.

Ćwiczyć uwage: przez działania które będą atrakcyjne, interesujące, przemienność zajęć, opis danego przedmiotu, zabawy i gry.