Obserwując różnych ludzi
zauważamy, że niektórzy z nich są spokojni, powolni, żadko się denerwują, inni
są także spokojni, ale przygnębieni, jeszcze inni są żywi, weseli lub skłonni
do gniewu i wybuchów. U podstaaw tych różnić w zachowaniu leżą różnice
temperamentalne.
Wyróżniamy 3 główne cechy
temperamentalne które mają wpływ na kształtowanie się typów temperamentów:
Reaktywność- Intensywność reagowania właściwą danej
jednostce możemy porównać do reakcji innych osób, poddanych działaniu tego
samego bodźca. Można zmierzyć różnice indywidualne dotyczące miary natężenie
reakcji u różnych osób. Jeśli różnice te są stałe i charakterystyczne dla
jednostki, uznajemy je za cechę temperamentalną zwaną reaktywnością.
Reaktywność jest związana z wrażliwością na bodźce. Jeśli stosunkowo słaby
bodziec wywołuje reakcję, określamy jednostkę jako reaktywną.
Wydolność – Zdolność do adekwatnego reagowania na
bodźce silne i długotrwałe nazywamy wydolnością.
Ruchliwość – Reakcje temperamentalne przebiegają w
czasie. Można zatem badać ich ruchliwość, to jest zdolność przestawiania się z
jednej reakcji na druga., oraz trwałość, to znaczy czas reakcji po wystąpieniu
bodźca. Gdy reakcja utrzymuje się długo, mimo że bodziec już nie działa, mówimy
o perseweracji.
Typy
temperamentów wynikające z cech temperamentalnych (według Pawłowa):
Sangwinik – Typ silny, zrównoważony i ruchliwy.
Flegmatyk – Typ silny, zrównoważony i powolny
Choleryk – Typ silny, niezrównoważony, ruchliwy
Melancholik – Typ słaby, jest człowiekiem biernym,
zahamowanym, powolnym.
