Inteligencja bywa
niekiedy traktowana jako zdolność ogólna, kiedy indziej jako zdolność
przystosowywania się do nowych wymagań czy też zdolności efektywnego myślenia..
Ludzie różnią się poziomem inteligencji. Różnice indywidualne wynikają zarówno
z różnic uwarunkowanych przez wrodzone zadatki anatomiczno-fizjologiczne, jak
też z różnych przyczyn środowiskowych. Opracowano szereg technik
umożliwiających pomiar inteligencji. Techniki te nie są jednak niezawodne,
ponieważ w dużej mierze uwzględniają wyuczone wiadomości. Aby ustalić poziom
umysłowy stosuje się składnik wprowadzony przez W. Sterna, tak zwany iloraz
inteligencji. Wyrażą on liczbowo poziom inteligencji jako stosunek wieku
umysłowego do wieku zycia.
Teorie
inteligencji:
Teoria Spearmana
– Każda zdolność powstaje
jako wynik współdziałania dwóch czynników, tak zwanego czynnika G czyli
inteligencji ogólnej oraz czynnika S czyli specyficznego. Czynników S jest
wiele , są one specyficzne dla różnych rodzajów czynności.
Teoria Vernona - W
myśle tej koncepcji struktura inteligencji składa się z 5 poziomów. Na szczycie
znajduje się czynnik głowny G. poniżej leżą czynniki drugiego rzędu, obejmujące
czynności werbalne oraz czynności praktyczne. Czynnik te wyodrębniją się na 3
poziomie. Z czynnika werbalnego zostaje wyodrębniony: słowny, liczbowy i
szkolny, praktyczny czynnik czynności mechanicznej, przestrzenny i manualny. Te
dzielą się na czynniki czwartego rzędu . Z nich wyodrębniają się dopiero
składniki specyficzne.