Nadrzędnym
narzędziem regulującym i kierującym działalnością człowieka jest świadomość.
Świadomość jest odzwierciedleniem rzeczywistości i kształtuje się na 3
poziomach:
- Świadomość percepcyjna. Jest to obraz świata powstały na
podstawie syntezy danych zmysłowych. W czystej postaci występuje tylko u małych
dzieci.
- Świadomość abstrakcyjna czyli odzwierciedlenie rzeczywistości za
pośrednictwem mowy, Charakterystyczna tu jest możność uogólnienia, pozwalająca
na oderwanie się od bezpośredniego poznania zmysłowego.
- Najwyższy poziom
świadomości. To
samoświadomość. Jest to możność zdawania sobie sprawy z własnych procesów
psychicznych
Te trzy poziomy
świadomości tworzą łącznie świadomość poznawczą. Ponadto istnieje świadomość
emocjonalna powiązana ściśle z świadomością poznawczą. W miarę rozwoju
człowieka decyduje ona nadaniu określonej wartości zjawiskom otaczającego
świata.
